- مجموعه: احادیث و سخنان بزرگان
حج در قرآن و روایات (2)
21- حج از مال حرام
قال ابو جعفر علیه السلام لایقبل الله عزوجل حجا و لاعمرة من مال حرام
امام باقر -علیه السلام- فرمود: خداوند عزوجل، حج و عمره از مال حرام را قبول نمىكند. (بحارالانوار ج 96 120 )
22- آداب حج
عن ابى جعفر قال:
ما یعبؤ بمن یؤم هذا البیت اذا لمیكن فیه ثلاث خصال:
ورع یحجزه عن معاصى الله و حلم یملك به غضبه و حسن الصحابة لمن صحبه.
امام باقر -علیه السلام- فرمود:
كسى كه قصد این خانه مىكند اگر سه خصلت نداشته باشد، مورد اعتنا قرار نخواهد گرفت:
1- ورعى كه او را از گناهان بازدارد.
2- بردبارى كه جلو خشمش را بگیرد.
3- حسن معاشرت با همراهان.
(خصال ج 1 97 و بحار الانوار ج 96 121 )
23- معافیت بانوان در مناسك حج
عن ابى جعفر علیه السلام قال:
لیس على النساء اجهار التلبیة و لاالهرولة بین الصفا و المروة ولااستلام الحجر الاسود و لادخول الكعبة و لاالحلق انما یقصرون من شعورهن...
امام باقر -علیه السلام- فرمود:
براى زنان در حج این امور لازم نیست:
1- بلند گفتن لبیك
2- هَروَله بین صفا و مروه [كه نوعى دویدن است)
3- دست كشیدن بر حجرالاسود
4- ورود به كعبه 5
5- سرتراشیدن، تنها باید قدرى از موى خود را كوتاه كنند.
(بحارالانوار ج 96 189 )
24- توزیع و رحمت در اطراف كعبه
عن ابى عبدالله -علیه السلام- قال:
لله تبارك و تعالى حول الكعبة عشرون و مائة رحمة منها ستون للطائفین و اربعون للمصلین و عشرون للناظرین.
امام صادق -علیه السلام- فرمود:
خداوند تبارك و تعالى در پیرامون كعبه صد و بیست بخش رحمت دارد؛ شصت قسمت آن براى طواف كنندگان، چهل قسمت براى نمازگزاران، و بیست قسمت براى ناظران كعبه است. (بحارالانوار ج 96 202 )
25- حجر اسماعیل
قال ابوعبدالله علیه السلام ان اسماعیل دفن امه فى الحجر و جعل له حائطا لئلا یوطا قبرها.
امام صادق -علیه السلام- فرمود:
اسماعیل -علیه السلام- مادرش را در حجر دفن كرد و براى آن دیوارى قرار داد تا قبرش زیر گامها قرار نگیرد.
(بحار الانوار ج 96 204 )
26- 360 طواف
عن ابى عبدالله -علیه السلام- قال:
یستحب ان تطوف ثلاث مائة و ستین اسبوعا عدد ایام السنة فان لم تستطع فما قدرت علیه من الطواف.
امام صادق -علیه السلام- فرمود:
مستحب است كه 360 طواف به تعداد روزهاى ایام سال به جاى آورى، اگر نتوانستى هر قدر كه ممكن شد طواف كن.
(بحار الانوار ج 96 204 )
27- دست كشیدن بر ركن حجرالاسود
قال رسول الله صلى الله علیه و آله طوفوا بالبیت واستلموا الركن فانه یمین الله ارضه یصافح بها خلقه.
پیامبر خدا -صلى الله علیه و آله- فرمود:
دور خانه خدا طواف كنید، ركن «حجر الاسود» را دست بسائید، زیرا به منزله دست است خدا در زمین است كه با بندگانش دست مىدهد. (بحار الانوار ج96 202 )
28- نماز در مسجد الحرام
عن الباقر -علیه السلام- قال:
صلاة فى المسجد الحرام افضل من مائة الف صلاة فى غیره من المساجد.
امام باقر -علیه السلام- فرمود:
یك نماز در مسجد الحرام از صد هزار نماز در مساجد دیگر برتر است. (بحار الانوار ج96 241 )
29- آب زمزم
قال رسول الله صلى الله علیه و آله ماء زمزم شفاء لما شرب له
پیامبر اكرم -صلى الله علیه و آله- فرمود:
آب زمزم به هر قصدى بنوشد براى آن شفاست. (بحار الانوار ج96 245 )
30- دعا در عرفات
عن الرضا -علیه السلام- قال: كان ابو جعفر یقول:
ما من بر و لا فاجر یقف بجبال عرفات فیدعو الله الا استجاب الله له.
اما البر ففى حوائج الدنیا و الاخرة و اما الفاجر ففى امر الدنیا.
امام رضا-علیه السلام- فرمود:
هیچ نیكوكا و بدكارى در كوههاى عرفات دعا نمىكند مگر اینكه خدا دعایش را مىپذیرد. دعاى نیكوكاران را در حوائج دنیا و آخرت و دعاى بدكاران را در كار دنیا مىپذیرد. (بحار الانوار ج96 251 )
31- اهمیت عرفات
عن النبى -صلى الله علیه و آله- قال:
اعظم اهل عرفات جرما من انصرف و هو یظن انه لن یغفرله.
پیامبر اكرم -صلى الله علیه و آله- فرمود:
گناه كسى از همه بزرگتر است كه از عرفات برگردد و خیال كند آمرزیده نخواهد شد. (بحار الانوار ج 96 248 )
32- ثواب رمى شیطان
عن ابى عبدلله -علیه السلام- فى رمى الجمار قال:
له بكل حصاة یرمى بها تحط عنه كبیرة موبقة.
امام صادق -علیه السلام- درباره رمى جمرات فرمود:
با هر سنگریزهاى كه حاجى مىزند یك گناه كبیره هلاكتبار از وى فرو مىریزد. (بحار الانوار ج 96 273 )
33- فلسفه رمى
عن على بن جعفر عن اخیه موسى -علیه السلام- قال:
سئلته عن رمى الجمار لم جعل قال:
لان ابلیس اللعین كان یتراءى لابراهیم -علیه السلام- فى موضع الجمار. فرجمه ابراهیم -علیه السلام- فجرت السنة بذلك.
على بن جعفر مىگوید: از امام كاظم -علیه السلام- پرسیدم: چرا رمى جمرات واجب شده است؟
فرمود: چون ابلیس لعین در جایگاه این سنگها براى ابراهیم -علیه السلام- ظاهر شد و آن حضرت او را سنگسار كرد، این كار در حج سنت شد. (بحار الانوار ج 96 273 )
34- قربانى حج
قال على بن الحسین -علیه السلام- فى حدیث له:
اذا ذبح الحاج كان فداه من النار.
امام سجاد -علیه السلام- در ضمن یك حدیث فرمود:
وقتى حاجى قربانى را ذبح كند در برابر آتش جهنم فدیه او خواهد بود. (بحار الانوار ج 96 288 )
35- دفن مو در منى
عن جعفر عن ابیه -علیه السلام- قال:
ان الحسن و الحسین كانا یامران بدفن شعورهما بمنى.
امام باقر -علیه السلام- از پدرش نقل كرده است كه حضرت فرمود:
امام حسن و امام حسین علیهم السلام دستور مىدادند موهایشان در منى دفن گردد. (بحار الانوار ج 96 302 )
36- زیارت پیامبر صلى الله علیه و آله
عن النبى -صلى الله علیه و آله- انه قال:
من راى [زار] قبرى حلت له شفاعتى و من زارنى میتا فكانما زارنى حیا.
پیامبر اكرم -صلى الله علیه و آله- فرمود:
هر كس قبر مرا زیارت كند شفاعت من براى او روا گردد. و هر كس پس از مرگ به زیارت من بیاید گویا در زندگى مرا دیدار كرده است. (بحار الانوار ج 96 334 )
37- وداع كعبه
عن ابراهیم بن محمود قال:
رایت الرضا -علیه السلام- ودع البیت فلما اراد ان یخرج من باب المسجد خر ساجدا ثم قام فاستقبل الكعبة و قال:
اللهم انى انقلب على ان لا اله الا الله.
ابراهیم بن محمود گوید:
امام رضا -علیه السلام- را در حال وداع كعبه دیدم. وقتى مىخواست از در مسجد بیرون رود. به سجده افتاد سپس برخاست و رو به كعبه كرد و گفت: خدایا! من با عقیده توحید «لا اله الا الله» بازمىگردم. (بحار الانوار ج 96 370)
38- حج و رهبرى
عن ابى جعفر -علیه السلام- قال:
انما امر الناس ان یاتوا هذه الاحجار فیطوفو بها ثم یاتونا فیخبرونا بولایتهم و یعرضوا علینا نصرهم.
امام باقر -علیه السلام- فرمود:
مردم مامور شدهاند بیایند دور این سنگها طواف كنند سپس نزد ما بیایند و اعلام وابستگى و حمایت و یارى نمایند.
(بحار الانوار ج 96 374 )
39- استقبال و مصافحه حاجیان
عن ابى عبدالله علیه السلام من لقى حاجا فصافحه كان كمن استلم الحجر.
امام صادق -علیه السلام- فرمود:
هر كس با حاجى دیدار كند و با او مصافحه نماید گویا بر حجرالاسود دست كشیده است. (بحار الانوار ج 96 384 )
40- ولیمه حج
قال رسول الله صلى الله علیه و آله:
لا ولیمة الا فى خمس فى عرس او خرس او عذار او وكار او ركاز فاما العرس فالتزویج، و الخرس النفاس بالولد و العذار الختان و الوكار الرجل یشترى الدار و الركاز الذى یقدم من مكة.
رسول خدا -صلى الله علیه و آله- فرمود:
ولیمه اى نیست مگر در پنج مورد:
1- در عروسى 2- در تولد كودك 3- در ختنه سوران 4- در خرید منزل 5- در بازگشت از سفر مكه (بحار الانوار ج 96 384 )
پي نوشتها:
1- آل عمران 97
2- سورة الذاریات آیه 51
3- سورة آل عمران آیة 97
كتاب: چهل حدیث